In 2020 formuleerde het SPMS-bestuur haar ESG-beliefs. Dit zijn overtuigingen op het gebied van klimaat en milieu (environment), mensenrechten en arbeidsomstandigheden (social) en bestuur (governance). Om de ESG-beliefs concreet vorm te geven in de beleggingsportefeuille neemt SPMS (inter)nationale verdragen en gedragscodes als uitgangspunt.

Zo onderschrijft SPMS bijvoorbeeld de OESO-richtlijnen voor multinationals en is SPMS een van de ondertekenaars van het IMVB-convenant voor pensioenfondsen. De bedoeling van dit convenant is om samen met de overheid, vakbonden en maatschappelijke organisaties misstanden te voorkomen.

Ook is SPMS ondertekenaar van de Principles of Responsible Investment (PRI) van de Verenigde Naties en volgen we daarmee de zogenoemde Sustainable Development Goals (SDG) van de VN.

SPMS heeft thema’s gekozen die zij extra aandacht geeft in de uitvoering van het beleggingsbeleid en de monitoring en rapportage erover. Deze thema’s zijn volksgezondheid en klimaatverandering.

SPMS was een van de eerste pensioenfondsen die tabaksproducenten uitsloot. Deze beslissing in 2012 kwam voort uit een discussie in de Vergadering van Afgevaardigden, aangekaart door longartsen.

In 2019 pleitten oogartsen in de VvA ervoor om de vuurwerksector uit te sluiten. Dat hebben we vervolgens uitgezocht, maar er bleken geen beursgenoteerde vuurwerkproducenten te zijn.

Dit lijkt een logische stap, maar de praktijk is complex. We geven een voorbeeld om dit concreet te maken.

De Nederlandse politie en ook de krijgsmacht beschikken over wapens, waaronder zeer geavanceerde. Die zetten ze zo nodig in om onze samenleving te beschermen tegen bedreigingen van bijvoorbeeld criminelen en terroristen. Daarvoor is breed maatschappelijk draagvlak. SPMS wil zich niet aan de verantwoordelijkheid onttrekken om bij te dragen aan een verantwoorde uitrusting van leger en politie.

Tegelijk willen we, samen met andere beleggers en via onze engagementaanpak, stimuleren dat wapenproducenten terughoudend en transparant zijn. SPMS volgt hierbij de sanctielijst van de VN en de EU Financial Sanctions list. Dat is een lange weg, maar naar onze overtuiging wel de meest effectieve. SPMS sluit wel ondernemingen uit die betrokken zijn bij de productie van controversiële wapens, zoals landmijnen en clustermunitie.

Voor drank en voeding geldt een vergelijkbare benadering. Veel mensen genieten op gezette tijden en op verantwoorde wijze van een biertje of glaasje wijn. Dit gaat vaak samen met een (ongezond) borrelhapje. Wat wij met onze actieve engagementaanpak willen bereiken, is dat producenten zich actiever gaan inspannen om de afnemers van hun producten ertoe te bewegen om op verantwoorde wijze gebruik van te maken hun producten. En dat zeer daarnaast werk van makenom een gezonde leefstijl te promoten. We zijn ervan overtuigd dat dat per saldo meer effect op de lange termijn heeft dan uitsluiting.

SPMS is een relatief klein pensioenfonds, zeker in internationaal verband. Als wij onze aandelen in een grote onderneming van de hand doen, ligt de raad van bestuur daar niet wakker van. En er is waarschijnlijk direct een andere partij die de aandelen koopt. Maar als we samen optrekken met andere pensioenfondsen die ook aandeelhouder zijn, hebben we wel invloed.

Op het gebied van maatschappelijk verantwoord beleggen werken wij samen met BMO Global Asset Management. Zij helpen ons bijvoorbeeld met stemmen op aandeelhoudersvergaderingen. Shell heeft bijvoorbeeld op basis van intensieve gesprekken een transitieplan opgesteld om groener te opereren. Je kunt niet zeggen waar het precies aan ligt. Komt het door de aandeelhouders, door de overheid, het bedrijf zelf? Maar we zien dat er dingen veranderen.

SPMS heeft een voorkeur om via engagement bedrijven en overheden te stimuleren zich maatschappelijk verantwoord te gedragen. Wij geloven dat we op die manier de meeste invloed hebben. Wanneer engagement gedurende langere tijd te weinig resultaat oplevert, of als wetgeving leidend is, kunnen we beleggingen uitsluiten.

Zo beleggen we niet in producenten van clustermunitie en controversiële wapens, tabaksproducenten, staatsobligaties van landen die op de sanctielijsten van de VN Veiligheidsraad en de EU Financial Sanctions staan.

SPMS maakt elk jaar een uitsluitingslijst, op basis van informatie van Sustainalytics. Wij houden ons aan de definities die Sustainalytics gebruikt. Bijvoorbeeld ten aanzien van de omvang van potentieel maatschappelijk ongewenste activiteiten in een bedrijf.

Regelmatig bekijkt het bestuur van SPMS deze lijst en toetst deze aan ons beleid.

Ook kijken wij wat er leeft bij de deelnemers. En we passen het beleid aan als dat nodig en gewenst is. Op onze website staat altijd de meest recente versie van onze uitsluitingslijst.

Het eerlijke antwoord is nee. Zelfs als je je zou beperken tot uitsluiten, dan nog is niet uit te sluiten dat je via indirecte beleggingen toch betrokken bent bij controversiële zaken. Maar de aanhoudende aandacht voor dit onderwerp in combinatie met afgedwongen transparantie verhogen de druk op producenten wel om zich beter te gedragen. We gaan stapje voor stapje in de goede richting, terwijl we eigenlijk snel resultaat willen zien

Onze doelstelling is het leveren van een goed pensioen op de lange termijn voor de deelnemers. ESG draagt bij aan een leefbare wereld, nu en in de toekomst. Wat heb je immers aan een goed pensioen in een onleefbare wereld?

Jaren geleden was de gedachte dat maatschappelijk verantwoord beleggen ten koste zou gaan van het rendement. Dat blijkt niet zo te zijn. Het is dan ook één van onze ESG-beliefs dat maatschappelijk verantwoord beleggen geen rendement kost. Een goed rendement en verantwoord beleggen gaan dus hand in hand.

Ongezonde voeding, verslavingsproblematiek en wapengeweld zijn zaken waar we liever vandaag dan morgen afscheid van willen nemen. Net als deelnemers zet ook SPMS zich actief in om misstanden op de genoemde terreinen tegen te gaan. Maar ervaring leert dat de praktijk weerbarstig is.

SPMS streeft naar een maximaal effectieve, maar tegelijkertijd realistische, aanpak om de ESG-doelen te halen en tegelijkertijd onze pensioenverplichtingen na te komen. Daarbij hebben we bewust, en goed onderbouwd, gekozen voor de engagement-aanpak en pas in laatste instantie voor uitsluiting. Van engagement verwachten we op de langere termijn uiteindelijk het meest duurzame effect.

Als wij in ons eentje bij een grote multinational aankloppen heeft dat waarschijnlijk niet zoveel zin. Maar als we samen optrekken met andere pensioenfondsen die ook aandeelhouder zijn, hebben we wel invloed. Samen kun je een vuist maken. Dat doen we al een aantal jaren, en met toenemend succes. Je kunt niet zeggen waar het precies aan ligt. Komt het door de aandeelhouders, door de overheid, de bedrijven zelf? Maar we zien dat er dingen veranderen. Het helpt daarbij dat er ook steeds meer regulering van overheden komt. Zo versterken we elkaars inspanningen om bedrijven waar nodig tot verantwoord gedrag te stimuleren. Op alle dimensies van ESG.

Een voorbeeld van een positief resultaat dat is geboekt in 2020 was bij BHP. Het internationale mijnbouwbedrijf ontwikkelde mede op aandringen namens SPMS een nieuwe klimaatstrategie met CO2-reductie van 30% in 2030, een actieplan om bij te dragen aan CO2- reductie in de keten en het begon met klimaatscenario stresstesten van alle mijnbouwactiviteiten, waaronder steenkolen.