Interview met Marcel Roberts

‘We beschermen pensioenuitkeringen tegen grote koersschommelingen’
10 september 2025

Dit artikel verschijnt in PensioenInzicht najaar 2025. Het valt medio oktober op de mat.

Zulke heftige koersdalingen als afgelopen voorjaar komen maar zelden voor. Wat betekenen grote schommelingen voor SPMS, nu en straks in het nieuwe pensioenstelsel?

‘Als pensioenfonds zijn wij een langetermijnbelegger’, zegt Marcel Roberts, Chief Investment Officer bij SPMS. ‘Als je voor 40, 50 of 60 jaar belegt, is het presidentschap van Trump maar een zeer korte episode die weer voorbijgaat.’ Vooral in april dit jaar kregen de aandelenkoersen een enorme klap, omdat beleggers bang waren voor de negatieve gevolgen van een handelsoorlog. Ook tijdens Trumps eerste termijn als president van de Verenigde Staten daalden de aandelenkoersen als reactie op aangekondigde importheffingen. Net als destijds veerden de koersen snel weer terug. ‘Dat zien we steeds vaker’, aldus Roberts. ‘Aandelenmarkten reageren soms heftig, maar ze herstellen snel. Trump roept van alles, maar komt vaak weer terug op zijn woorden. Meestal wordt de soep niet zo heet gegeten.’ Had SPMS de neiging om direct aandelen te gaan verhandelen toen het zo onrustig was op de beurs? ‘Nee’, zegt Roberts. ‘Niets doen is op zo’n moment vaak het beste advies.’

Grote gezamenlijke buffer

Al is het lang niet meer voorgekomen, het kan ook gebeuren dat de koersen wel langdurig laag blijven. Wat zou dat betekenen voor SPMS? ‘Voor pensioenfondsen is dat over het algemeen niet heel ernstig, omdat ze voor de lange termijn beleggen’, zegt Roberts. ‘Bovendien heeft SPMS een grote gezamenlijke buffer. Onze dekkingsgraad (de verhouding tussen het vermogen van het fonds enerzijds en de verplichtingen anderzijds) ligt boven de 140%. Dus wij kunnen onze pensioenen altijd uitkeren, plus 3% vaste indexatie tot de overstap naar het nieuwe stelsel.’ Volgens de wettelijke rekenregels mag een pensioenfonds alleen indexeren bij een dekkingsgraad vanaf zo’n 110%. Daar zit SPMS ruimschoots boven. Dit jaar heeft SPMS bovenop de vaste indexatie van 3% de pensioenen met 2,6% extra verhoogd. Roberts: ‘Meer mocht niet volgens de wettelijke regels.’

Dekkingsgraad beschermen

Op 1 januari 2027 gaat SPMS over naar een nieuwe pensioenregeling. Bij het berekenen van de omvang van de individuele pensioenpotten speelt de hoogte van de dekkingsgraad op het overgangsmoment een belangrijke rol. (Hierover leest u meer op bladzijde 4 van dit magazine.) Voor veel pensioenfondsen is dit aanleiding om de dekkingsgraad te beschermen tegen grote dalingen. Doet SPMS dit ook? ‘Het risico van een lage rente hebben we sowieso al voor 85% afgedekt’, zegt Roberts. Een lage rente is ongunstig, omdat pensioenen daardoor duurder worden. Pensioenfondsen kunnen zichzelf ook beschermen tegen dalende aandelenkoersen. Dit kan door putopties te kopen, het recht om aandelen te verkopen tegen een vooraf vastgestelde prijs. ‘Daarvoor betaal je een hoge premie en het is de vraag of SPMS het nodig heeft’, stelt Roberts. ‘Met onze hoge dekkingsgraad kunnen we een flinke schok absorberen. Zelfs als de rente met 2% zou dalen, of de aandelen met 30%, wat allebei extreem veel is, kunnen we op een evenwichtige manier overgaan naar de nieuwe regeling.’ Overigens sluit Roberts niet uit dat SPMS ooit putopties koopt. ‘We volgen de beursontwikkelingen en de geopolitieke situatie op de voet. En we zijn extra voorzichtig naarmate de overgang naar de nieuwe regeling dichterbij komt. We willen met een mooie dekkingsgraad invaren.’

Koopkrachtig pensioen

In het huidige pensioenstelsel zijn beleggingsresultaten belangrijk, omdat ze – samen met de rentestand – de hoogte van de dekkingsgraad bepalen. Ook in het nieuwe pensioenstelsel zijn beleggingen belangrijk. De pensioenpremie is straks het uitgangspunt en de pensioenuitkering hangt af van de beleggingsresultaten. ‘We willen een koopkrachtig pensioen bieden. Dus we nemen meer risico, waardoor we naar verwachting hoger uitkomen.’ Worden pensioenen straks beweeglijker en ontvangen gepensioneerden in een goed beursjaar meer pensioen dan in een mager jaar? ‘De pensioenen gaan inderdaad meebewegen met de economie’, zegt Roberts. ‘Maar we bouwen het beleggingsrisico af naarmate mensen ouder worden en het pensioen dichterbij komt. Ook hebben we een solidariteitsreserve in de nieuwe regeling. Dat is een gezamenlijke buffer waarmee we de pensioenen tot op zekere hoogte aanvullen als de beleggingsrendementen tegenvallen.’ Hij stelt: ‘Ons doel is dat pensioenen zo stabiel mogelijk blijven.’ De rente, die voor de huidige dekkingsgraad zo bepalend is, speelt ook in de nieuwe regeling een belangrijke rol. De pensioenuitkeringen worden straks berekend aan de hand van een wettelijke rente voor de zeer lange termijn, de Ultimate Forward Rate (UFR). Als iemand met pensioen gaat, wordt eens per jaar op basis van deze rente een annuïteitsberekening gemaakt: hoeveel vermogen zit er in de pensioenpot om een levenslang pensioen uit te keren en hoe hoog is dat pensioen dit jaar? ‘Dus straks moeten we net als nu het renterisico managen’, zegt Roberts. ‘Want het is niet alleen het beleggingsresultaat dat de hoogte van je pensioen bepaalt, maar ook de UFR.’

Beleggingsbeslissingen

Het bestuur van SPMS bepaalt het beleggingsbeleid. Het bestuur wordt hierin bijgestaan door de beleggingscommissie en het bestuursbureau. In de beleggingscommissie zitten minstens twee onafhankelijke deskundigen en twee bestuursleden. Ook vermogensbeheerder BlackRock adviseert het bestuur.